Bạn đang xem: Thiền định là gì? có mấy loại thiền định?
Phương pháp thiền tập này, từ lúc thái tử vớ Đạt Đa trong sự kiện hạ điền sẽ ngồi dưới cây Hồng táo khuyết nhập định và đã đạt được những cấp độ thiền này. Bên trên lộ trình giác tỉnh giải bay thì ko thể không có tứ thiền. Đây là căn cơ căn bạn dạng đi đến đạo quả giác ngộ. Một vị thánh A La Hán phải hoàn thiện tứ thiền. Trước khi chứng Tam minh, lục thông và chiến thắng Đạo quả Vô thượng tình nhân đề, đức phật cũng nên ngang qua Tứ thiền. Điều này cho biết thêm tầm đặc trưng của tứ thiền thế nào trên con đường giác ngộ, giải thoát. Ghê tạng Pali mô tả cụ thể về bốn cấp độ thiền định.
Sơ thiền (The first jhāna): Sau khi lựa chọn một trong tư mươi đề mục thiền định nói trên, Hành trả ngồi kiết già, sống lưng thẳng nhằm niệm trước phương diện với thân thư giãn, vai trung phong buông xả.<1> Vị ấy tinh tấn hướng tâm tiếp cận đối tượng, không thực sự cố gắng, cũng ko lơ là, chỉ việc vừa đủ để vai trung phong vượt qua tâm lý hôn trầm thụy miên, không còn lười biếng giãi đãi thì rất có thể chú phía vững tiến thưởng về phía đối tượng người tiêu dùng ấy, đó là trạng thái tầm. Khi đã hết lười biếng vứt rơi đối tượng, tâm ban đầu tìm biện pháp áp gần kề trên đối tượng, trung tâm hành giả đã đưa lại được thăng bằng, không nghi hoặc, ko phân vân chần chừ nữa, đó là trạng thái tứ. Nhờ tâm thăng bằng, không nghi vấn đã xúc cảm được sự vui thích, hào hứng trên đối tượng, không hề bực bội, chán nản và bi quan hay sảnh hận nữa, đó là trạng thái hỷ. Sự hoan hỷ, hoan hỉ này chững lại dần, để lại một sự bình an, tĩnh lặng, không còn một gợn sóng của giao động bất an, sẽ là trạng thái lạc của thiền. Đến đây vai trung phong đã hoàn toàn có thể an trú, tĩnh chỉ, nhất trung tâm và trọn vẹn quân bình (xả), không thể khởi lên một tham ý muốn nào so với ngũ dục. Đó là tâm lý nhất vai trung phong hay an chỉ định. Với hầu hết trải nghiệm trên, hành mang đã chứng sơ thiền sắc giới, trung ương vị ấy tất cả đủ năm thiền chi: tầm, tứ, hỷ, lạc, duy nhất tâm.
Đức Phật dạy: “Ở đây, này những Tỷ-kheo, Tỷ-kheo ly dục, ly bất thiện pháp... Chứng đạt và an trú Thiền đầu tiên với tầm, cùng với tứ, với tin vui lạc vày ly dục sanh. Vị ấy thấm nhuần, tẩm ướt, tạo cho sung mãn, tràn trề thân bản thân với hỷ lạc vì ly dục sanh, ko một chỗ nào trên body không được hỷ lạc vày ly dục sinh ấy thấm nhuần. Ví như, này các Tỷ-kheo, như một tín đồ hầu rửa ráy hay đồ đệ hầu tắm, sau khi rắc bột rửa ráy trong thau bởi đồng, tức tốc nhồi bột ấy cùng với nước. Cục bột vệ sinh ấy được ngấm nhuần nước ướt, trào trộn với nước ướt, thấm ướt cả trong lẫn ngoại trừ với nước, tuy vậy không rã thành giọt. Cũng vậy, này những Tỷ-kheo, vị Tỷ-kheo ngấm nhuần, tẩm ướt, làm cho sung mãn, tràn đầy thân này với hỷ lạc do ly dục sanh, không một nơi nào trên body toàn thân không được hỷ lạc do ly dục sanh ấy thấm nhuần.”<2>
Theo thanh tịnh Đạo Luận (Visuddhimagga), ‘ly dục’ có nghĩa là thoát ly những đối tượng người sử dụng của dục, tức thân viễn ly, còn ‘ly bất thiện pháp’ là từ quăng quật những cấu uế của trọng điểm tức dục vọng, hoặc tự bỏ toàn bộ bất thiện pháp, ám chỉ trung khu viễn ly. Trong những khi ly dục chỉ bao gồm nghĩa ‘từ bỏ khoái lạc giác quan, xa lìa đối tượng người dùng của dục’, thì, ly bất thiện pháp còn ám chỉ đến sự khoái lạc viễn ly, vì lìa ngoài dục nhắc như cấu uế của tâm.” Ly dục là từ quăng quật cái nhân của tham, ly bất thiện pháp là từ quăng quật cái nhân của si, ly dục là thanh tịnh thân nghiệp, ly bất thiện pháp là tịnh tâm ý nghiệp.<3>
Trong sơ thiền, hành đưa từ bỏ được năm chướng ngại và thành tựu năm thiền chi. Như mô tả trong kinh Mahāvedalla, ở trong Trung bộ 43. “Này nhân từ giả, Thiền trước tiên từ bỏ năm bỏ ra phần và chiến thắng năm đưa ra phần. Ở đây, này hiền hậu giả, vị Tỷ kheo thành công Thiền trang bị nhất, từ quăng quật tham dục, từ bỏ sân, từ quăng quật hôn trầm thùy miên, từ quăng quật trạo hối, từ vứt nghi, thành tựu tầm, tứ, hỷ, lạc, tốt nhất tâm.”<4>
Trong Sơ thiền, hành đưa lìa vứt được các ham muốn thế gian vì niềm an vui của nội trung tâm vừa đầy đủ, vừa thanh khiết, không nhất thiết phải giải trí bởi vật chất bên ngoài. Toàn thân hành giả luôn ở trong tâm trạng vui hỷ lạc nhè nhẹ với tràn đầy. Loại ý niệm thầm kín đáo về công phu và sự thành tựu của chính bản thân mình tạo bắt buộc một các loại kiến giải Phật Pháp và trung khu tự hào túng mật. Hành đưa sẽ thuận lợi đối đáp trôi tan và thâu tóm các nghành nghề dịch vụ khó, trừu tượng, giỏi say sưa speeker lưu loát nếu tất cả cơ hội. Bởi vậy, tuy Sơ thiền cực kỳ là béo tròn nhưng cũng ẩn đựng được nhiều nguy cơ đối với đạo đức.<5> Nên tiên phật khuyên hành giả tránh việc an trú, si trong tầng thiền này thừa lâu.
Xem thêm: Phòng Trừ Bệnh Trên Cây Hồ Tiêu Đầu Mùa Mưa, Chẩn Đoán Bệnh Hồ Tiêu Bằng Hình Ảnh
Nhị thiền (Second jhāna): Khi hành giả vẫn thuần thục trong sơ thiền, rất có thể nhập xuất dễ dàng dàng, nếu như vị ấy không thật thỏa thích mang lại nỗi dính víu vào thiền triệu chứng này, thì hay là vị ấy nỗ lực từ vứt tầm với tứ vị thấy chúng còn thô, hoặc vì chưng tâm định tiến triển hành giả tự động vượt qua hai chi thiền này một cách thuận tiện để vào trung khu thiền thứ hai. Nhị thiền chỉ với lại ba chi: hỷ, lạc, độc nhất tâm, được Đức Phật thể hiện là trạng thái: “Lại nữa, này các Tỷ-kheo, vị Tỷ-kheo khiến cho tịnh chỉ tầm cùng tứ... Bệnh đạt và an trú Thiền máy hai, nội tĩnh, tốt nhất tâm, không tầm, không tứ với tin vui lạc vì định sanh. Vị ấy thấm nhuần, tẩm ướt, tạo cho sung mãn, tràn đầy thân này với hỷ lạc vày định sanh, ko một chỗ nào trên body không được tin vui lạc vì định sanh ấy ngấm nhuần. Ví như, này các Tỷ-kheo, một hồ nước, nước tự dưng lên, phương Đông không có lỗ nước tan ra, phương Tây không tồn tại lỗ nước rã ra, phương Bắc không có lỗ nước tan ra, phương Nam không có lỗ nước rã ra, và thỉnh thoảng trời lại mưa lớn. Suối nước đuối từ hồ nuớc ấy phun ra, ngấm nhuần, tẩm ướt, tạo cho sung mãn tràn trề hồ nước ấy cùng với nước đuối lạnh, không một nơi nào của đầm nước ấy ko được nước mát giá thấm nhuần. Cũng vậy, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo thấm nhuần tẩm ướt khiến cho sung mãn tràn trề thân này với hỷ lạc vì chưng định sanh, không một ở đâu trên body không được hỷ lạc vì chưng định sanh ấy ngấm nhuần.”<6>
Với tịnh chỉ của tầm, tứ nghĩa là làm cho lắng xuống, vượt qua tầm, tứ, hai thiền chi này không có mặt trong nhị thiền. Nội tĩnh, nhất tâm. Nội là xuất phát từ tự tâm; Tĩnh sẽ là niềm tin. Thiền tất cả niềm tin, vì nó liên hệ đến niềm tin hoặc vì khiến cho tâm an ổn định với lòng tin mà thiền đã đạt được và an ổn bằng cách làm lắng sự xấp xỉ do tầm với tứ.<7> Nhị thiền đưa về sự có mặt (bhāveti), có tác dụng tăng trưởng những yếu tố ‘duy nhất’ này nên gọi là ‘đem lại sự duy nhất’ (ekodibhāva). Và dòng duy tốt nhất ấy thuộc về vai trung phong không ở trong về gì khác, đề xuất gọi là sự việc nhất trọng điểm (cetasoekodibhāva).
Nhị thiền là kết quả tiếp theo giả dụ hành giả đầy đủ công đức. Hành giả đã thấy body mình giống như nước trong đuối tuôn trào vô tận mà đức Phật diễn tả như vũng nước được suối phun với mưa tuôn mãi nhưng không lúc nào lọt nước thoát khỏi hồ. Dĩ nhiên nước thì mượt hơn, lỏng hơn nước sền đặc của xà bông. Từ body toàn thân cứng của Chánh niệm, tiến tới Sơ thiền thì thân sền quánh như nước xà bông, cho tới Nhị thiền thì thân sẽ mềm trọn vẹn như nước nguyên chất, cùng lại còn thêm cảm xúc tuôn tràn mãi mãi.
Niềm vui của Nhị Thiền thì đượm đà hơn Sơ Thiền vày bớt đi dòng tự hào cùng ý niệm. Đức Phật điện thoại tư vấn Nhị Thiền là định sinh hỷ lạc tức là niềm vui của Nhị Thiền trọn vẹn an ổn định trong Định mà lại có. Trong cuộc sống hành giả không hề ham thích trình bày phô trương, và siêu hiền lành. Phật call là hết tầm không còn tứ.
Tam thiền (Third jhāna): Do thấy nhị thiền ko được bảo đảm và dễ hoại vày hỷ, hành giả tu tập một thái độ dửng dưng so với thiền ấy, đồng thời bức tốc sự tác ý mang đến lạc (sukha) và nhất vai trung phong (ekaggatā), xem bọn chúng như an tịnh và hùng vĩ hơn. Xong xuôi sự dính víu vào nhị thiền, hành giả triệu tập tâm ý để đạt cho tam thiền, một trạng thái dường như cao thượng rộng vì gồm lạc và nhất tâm không bị tác động dao động của hỷ. Hành trả tái lập lại định trên đề mục thiền của mình với mục đích vượt qua nhị thiền.<8> Đức Phật biểu đạt là trạng thái kia như sau: “Lại nữa, này các Tỷ-kheo, vị Tỷ-kheo ly hỷ trú xả, chánh niệm tĩnh giác, thân cảm sự lạc lâu mà những bậc Thánh hotline là xả niệm lạc trú, hội chứng và an trú Thiền sản phẩm ba. Vị Tỷ-kheo ấy ngấm nhuần cùng với lạc thọ không có hỷ ấy, không một chỗ nào trên body không được lạc thọ không tồn tại hỷ ấy ngấm nhuần.
